Huqıqıy sana hám Huqıqıy mádeniyat – demokratiyalıq jámiyet rawajlanıwınıń tiykarı

25.08.2025 Поделиться

Házirgi kúnde demokratiyalıq Huqıqıy mámleket hám kúshli puqaralıq jámiyetin qurıw procesinde xalıqtıń Huqıqıy sana-sezimi hám Huqıqıy mádeniyatın arttırıw máselesi úlken áhmiyetke iye bolmaqta. Sebebi nızam ústinligin támiyinlew, puqaralardıń huqıqları menen máplerin qorǵaw, jámiyette nızamlılıq hám ádillikti ornatıw – bárinen burın, xalıqtıń Huqıqıy sawatlılıǵına tikkeley baylanıslı.

Huqıqıy sana-insan hám jámiyettiń nizamlarǵa múnásibeti, olardıń mazmun-mánisin túsiniwi hám nızamǵa ámel etiwge bolǵan ishki isenimi.

Huqıqıy mádeniyat bolsa – nızam talaplarına ámel etiw, Huqıqıy bilimlerdi turmısqa engiziw, huqıqbuzarlıqqa qarsılıq sıyaqlı minez-qulıqta kórinedi.

Huqıqıy mádeniyatlı puqara óz huqıq hám minnetlemelerin durıs túsinedi, nızamlar tiykarında jumıs alıp baradı hám jámiyet máplerin jeke máplerinen ústin qoya aladı.

Mámleketimizde huqıqıy mádeniyattı arttırıw baǵdarında bir qatar jumıslar ámelge asırılmaqta. Biraq, ayırım mashqalalar da bar:

• xalıqtıń Huqıqıy bilimleri jeterli emes;

• shańaraq, máhálle hám puqaralıq institutlarınıń Huqıqıy tárbiyada qatnasıwı tolıq támiyinlenbegen;

• mámleketlik uyımlardıń qararları ústinen sudqa múrájat etiw ámeliyatı tómen;

• jat ideyalar hám zıyanlı xabarlarǵa qarsı huqıqıy immunitet jeterli dárejede qáliplespegen.

Sonlıqtan, xalıqta nızamlarǵa húrmet ruwxın kúsheytiw, Huqıqıy sawatlılıqtı arttırıw hám jaslarda nızamlılıqqa sadıqlıq sezimin qáliplestiriw – búgingi kúnniń tiykarǵı wazıypası bolıp esaplanadı.

Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2019-jıl 9-yanvardaǵı PP-5618-sanlı Pármanı hám 2024-jıl 24-maydaǵı PP-80-sanlı Pármanı huqıqıy mádeniyattı arttırıw boyınsha áhmiyetli qádem boldı. Olarda xalıqtıń huqıqıy sawatlılıǵın arttırıw, ádillik uyımlarınıń juwapkershiligin kúsheytiw, “Ádillik kúni” ilajları hám “Huqıqıy járdem” akciyaları arqalı puqaralarǵa jaqınnan xızmet kórsetiw belgilengen.

Huqıqıy sana hám Huqıqıy mádeniyattı qáliplestiriwde bilimlendiriw sisteması ayrıqsha orın tutadı.

• Mektepke shekemgi bilimlendiriw – balalarda nizamǵa húrmet sezimin tárbiyalaydı.

• Mektep – Konstituciya hám nızamlardı ápiwayı tilde úyretiw imkaniyatın beredi.

• Joqarı bilimlendiriw – studentlerdiń huqıqıy sanasın tereń qáliplestiredi, korrupciyaǵa qarsı immunitetin kúsheytedi.

Bunda ullı oyshıllardıń shıǵarmaları, Konstituciya hám nızamlar, Prezident shıǵarmaları hám shıǵıp sóylegen sózleri, xalıqaralıq konvenciyalar tiykarǵı dárek bolıp xızmet etedi. Jámiyette Huqıqıy sana hám Huqıqıy mádeniyattı arttırıw – nızam ústinligin támiyinlewdiń eń áhmiyetli faktorı bolıp esaplanadı. Bul processte mámleketlik uyımlar, bilimlendiriw mákemeleri, shańaraq hám máhálleniń birge islesiwi sheshiwshi áhmiyetke iye.

Huqıqıy mádeniyatlı puqara – bul nızamlarǵa ámel etiwshi, óz huqıq hám minnetlemelerin durıs túsinetuǵın, jámiyet máplerine sadıq insan. Demek, nızamlarǵa húrmet ruwxın engiziw – demokratiyalıq Huqıqıy mámleket qurıwdıń tiykarǵı kepili bolıp esaplanadı.